شرطی سازی در یادگیری

شرطی سازی در یادگیری به این صورت است که ما در یک ساعت خاص از روز و در یک مکان خاص، به یادگیری یک مهارت به دفعات زیاد می‌پردازیم و از آن به بعد هر وقت در آن زمان خاص در آن مکان خاص قرار می‌گیریم دوست داریم آن کار را انجام دهیم. انسان‌ها با تکرار زیاد به شرایط زمانی و مکانی شرطی می‌شوند.

داستان سگ پاولوف و شرطی سازی

ایوان پاولوف، فیزیولوژیست روسی، در دهه ۱۸۹۰ در حال تحقیق در مورد بزاق سگ‌ها بود که در واکنش به تغذیه در دهان ‌آن‌ها ترشح می‌شد. پاولوف از یک لوله‌ی آزمایشی کوچک در گونه هر سگ برای اندازه‌گیری بزاق دهان آن‌ها استفاده می‌کرد.

پاولف پیش‌بینی کرده بود که سگ‌ها در واکنش به غذایی که در جلوی آن‌ها قرار داده می‌شود بزاق ترشح می‌کنند، اما او به طور تصادفی متوجه شد که سگ‌ها هر بار که صدای پای دستیارش را می‌شنوند که غذا را برایشان می‌آورد نیز بزاق ترشح می‌کنند.

زمانی که پاولف متوجه شد که هر چیز یا رویدادی که سگ‌ها آنها را با مواد غذایی مرتبط می‌دانند (مانند دستیار آزمایشگاه) نیز همان واکنش را در پی دارد، از یک زنگوله قبل از غذا دادن به سگ‌ها استفاده کرد.

او قبل از هر وعده غذایی که به سگ‌ها می‌داد، صدای زنگوله را به صدا در می‌آورد وپس از انجام تعدادی تکرار (آزمایش) توسط این روش، او از صدای زنگوله به تنهایی و بدون غذا استفاده کرد و دریافت که صدای صدای زنگوله به تنهایی باعث افزایش ترشح بزاق می‌شود به این ترتیب سگ‌ها به صدای زنگ شرطی شده بودند.

شرطی سازی مثبت در یادگیری

انسان‌ها هم با تکرار زیاد یک کار در یک زمان و مکان خاص به آن زمان و مکان خاص شرطی می‌شوند و ما از این موضوع به صورت مثبت می‌توانیم در یادگیری استفاده کنیم.

اگر روتینی است که هر روز اجرا می‌کنید و کاری را هر روز انجام می‌دهید می‌توانید روتین جدید و یادگیری مهارت جدید را به آن گره بزنید و بلافاصله پس از انجام آن کار به یادگیری مهارت جدید بپردازید.

مثلن من هر روز صبح بعد از بیدار شدن و خوردن یک لیوان آب به نوشتن صفحات صبحگاهی می‌پردازم. حالا قصد دارم یادگیری زبان انگلیسی را شروع کنم، می‌توانم بلافاصله بعد از نوشتن صفحات صبحگاهی، زمانی را به یادگیری زبان انگلیسی اختصاص بدهم.

کار بعدی که می‌توانیم انجام دهیم این است که به طراحی محیط یادگیری بپردازیم، یعنی یک محل خاصی از خانه را به مطالعه و یادگیری اختصاص دهیم. پشت یک میز خاص و در یک اتاق مشخص و با یک نور خاص به مطالعه و یادگیری بپردازیم. به این صورت ما به شرایط شرطی می‌شویم. به‌محض‌اینکه در آن اتاق و پشت اون میز قرار بگیریم، ذهن ما متمرکز می‌شود.

در محیط یادگیری فقط به یادگیری بپردازید و از تفریح کردن در آن محیط خودداری کنید در شرایطی به یادگیری بپردازید که ذهن در آن شرایط آمادگی بیشتری برای یادگیری داشته باشد تا این شرطی سازی بتواند تاثیر مثبت بیشتری در هنگام یادگیری داشته باشد.

تخت‌خواب برای خوابیدن است و جای مناسبی برای مطالعه نیست و بهتر است ما هم ذهن خودمان را برای خواب در آن محیط شرطی سازی کنیم، نه برای مطالعه کردن.

شما برای فراهم کردن محیط یادگیری و استفاده مثبت از شرطی سازی در یادگیری چه کاری انجام داده‌اید؟